Spiegelkarperproject Oude Rijn

In het verleden zijn al eens schub- en spiegelkarpers op de Oude Rijn en in de Woerdense singels uitgezet. Al langer bestond bij onze vereniging om het uitzetten van karper op de Oude Rijn wat grootser aan te pakken. Dat wil zeggen hiervoor het gehele Oude Rijnsysteem met een totaal wateroppervlak van ca. 140 hectare hiervoor in te zetten. De waterbeheerder van dit watersysteem, het hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, stond tot nu toe echter niet “te springen” om karper te laten uitzetten vanwege de mogelijke invloed van karper op de waterkwaliteit.
Toch is het spiegelkarperproject Oude Rijn inmiddels een feit! 

Toetsingskader karperuitzet
Op 6 juli 2016 hebben Rijkswaterstaat, de Unie van Waterschappen en Sportvisserij Nederland hun handtekening gezet onder het ‘Toetsingskader Karperuitzet’. Daarmee is er een landelijke aanpak voor de beoordeling van het uitzetten van karper en kan ook het hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden hiermee voorstellen voor karperuitzettingen beoordelen. 

In dit toetsingskader zijn de volgende richtlijnen opgenomen:
• Maximaal percentage volgroeide karper is 20% van de totaal aanwezige visbiomassa, uitgaande van volgroeide vissen.
• Naast deze 20%-regel is er ook een maximum gesteld in kilogrammen volgroeide karper per hectare, afhankelijk van de kwaliteitsbeoordeling volgens de Kaderrichtlijn Water (KRW) voor de aanwezige visstand op het betreffende water.
• Daarnaast dient een toets uitgevoerd te worden waarbij wordt nagegaan of de uitzet van karper niet leidt tot een achteruitgang van de KRW-kwaliteitsscore.
Uitzet is alleen mogelijk zolang het uitzetten niet leidt tot een verslechtering van de toestand. 

Masterplan Karperuitzet
In het gebied van De Stichtse Rijnlanden zijn visrechthebbenden op de Oude Rijn: de HSV De Rijnstreek uit Woerden op het deel van Woerden tot De Meern en de HSV GHV – Groene Hart (voormalige ’s-Gravenhaagse HSV) op het deel van Woerden tot Bodegraven.
Onze hengelsportfederatie Sportvisserij MidWest Nederland is na het bekend worden van de nieuwe landelijke richtlijn op zoek geweest naar mogelijkheden voor nieuwe spiegelkarperprojecten verspreid over haar gebied. HSV De Rijnstreek heeft daarop een aanvraag ingediend om mee te doen aan dit zgn. Masterplan Karperuitzet van Sportvisserij MidWest Nederland. Bij deze aanvraag is aangegeven dat de karperuitzettingen zouden gaan plaatsvinden in samenwerking met GHV – Groene Hart als medevisrechthebbende op de Oude Rijn. Het goede nieuws was vervolgens dat de aanvraag van HSV De Rijnstreek is gehonoreerd door de federatie. 

Voorstel karperuitzet
Sportvisserij MidWest Nederland is vervolgens gaan berekenen wat de mogelijkheden voor uitzet volgens het Toetsingskader Karperuitzet zijn.
Na berekening van wat nog aan karperbezetting kan worden toegevoegd en toetsing aan de KRW-waterkwaliteitsscores en de reeds bekende vis- en karperbezetting van het Oude Rijn-systeem, luidt het voorstel om gedurende een periode van 5 jaar jaarlijks circa 80 - 100 karpers uit te zetten.
Rekening houdend met sterfte bij uitzet en natuurlijke sterfte in de daarop volgende jaren, zal het maximale aantal karpers in de Oude Rijn e.o. aan het einde van de uitzetreeks (2020) meer dan 300 karpers bedragen. De maximale toename van de totale karperbiomassa zal 18 kilo per hectare bedragen, wat neerkomt op een totale biomassa van circa 2.500 kilogram.
HSV De Rijnstreek neemt samen met de GHV – Groene Hart de helft van de kosten van de uitzetting voor haar rekening, Sportvisserij MidWest Nederland betaalt het andere deel.

De volgende stap om te kunnen starten met dit spiegelkarperproject was het verkrijgen van toestemming van de waterbeheerder, het hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Die toestemming hebben we uiteindelijk in de loop van maart 2017 gekregen. Op dat moment was het te kort dag om bij de inmiddels snel oplopende watertemperaturen nog karper te bestellen en uit te zetten.
In het najaar was het eindelijk zover. De federatie had inmiddels mooie spiegelkarpers voor ons gezamenlijke project besteld bij viskweker EDKO-VIS. Deze zgn. Special-carps hebben een prachtig gevarieerd schubbenpatroon zodat individuele herkenning goed mogelijk is. En ook belangrijk, het zijn goed groeiende, sterke vissen die aan ons wisselvallige Nederlandse klimaat zijn gewend, doordat ze zijn opgegroeid in polderwater. 

Ze zwemmen!
Eind november 2017 zijn de eerste karpers van het SKP-project Oude Rijn uitgezet. Er is door de vrijwilligers van onze VBC en door een afvaardiging van de karpercommissie van de federatie veel werk verzet. Na aanlevering werd de karper eerst in opblaasbare zwembadjes bewaard. Vervolgens werd elk exemplaar gemeten, gewogen en aan de linkerzijde gefotografeerd. Daarna zijn ze verspreid uitgezet op het Oude Rijnsysteem, waaronder de Woerdense singels, de Oude Rijn bij Harmelen en bij Bodegraven, de Grecht en de Enkele en Dubbele Wiericke. 

Vangsten terugmelden
Het leuke van een SpiegelKarperProject is dat je middels terugmeldingen toch wel wat info kan verzamelen over het wel en wee van de vissen. Groeien ze goed, waar hangen ze uit, hoe zien ze er überhaupt uit? Allemaal vragen die we alleen kunnen beantwoorden met de hulp van degenen die daadwerkelijk één van onze projectspiegels weten te vangen, en die dan ook op de juiste manier daarmee omgaan. Waar moet je op letten, en wat willen we graag weten?

Een foto
Om te beginnen willen we natuurlijk heel graag met eigen ogen kunnen zien hoe de vis eruit ziet, dus een foto vinden wij al helemaal fantastisch. Landelijk is het zo dat de linkerflank geregistreerd is m.b.t. de herkenning, en die lijn willen wij graag volgen. Zorg er dus voor dat je de vis op de juiste manier fotografeert, met de kop in de rechterhand dus.


Gewicht
Maar alleen een foto zegt natuurlijk nog niet zoveel, we zijn ook zeer geïnteresseerd in het gewicht van de vis. Als je die gegevens voor ons kunt vastleggen zijn wij je zeer dankbaar, want dat zijn natuurlijk de details die het hem doen!

De vangplaats
En tot slot willen we natuurlijk graag weten wáár je de vis gevangen hebt, desgewenst zullen we dat niet publiceren. De exacte stek is ook niet belangrijk.

Dus mocht jij een projectspiegel vangen, maak dan a.u.b. een mooie foto van de linkerflank en weeg de vis. Vervolgens kan je deze gegevens naar ons mailen via dit mailadres: webmaster@hsvderijnstreek.nl
Via onze website kan je ook online een formulier invullen en een foto verzenden.

Namens de VBC,
Ton van der Spiegel en Gerrit Ritmeester